در این گزارش با مهمترین رسانه های غربی آشنا می شنویم. من مطلب را عینا از سایت دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه ها برداشتم. بخوانید.
بسمه‌تعالی
مهمترین رسانه‌های بین‌المللی نظام غرب
محمد مهدی انصاری
در دوره‌ای که به عصر سلطة رسانه‌ها معروف گشته و جریان بین‌المللی خبر و امپریالیسم رسانه‌ای غرب، شکل جدید و پیچیده‌تری از استعمار ملت‌ها و فرهنگ‌ها را در پیش گرفته، رسانه‌ها به‌ویژه در ایالات متحده و برخی کشورهای اروپایی به‌صورت جزئی از شبکة درهم تنیدة نظام سلطه اقتصادی و سیاسی درآمده‌اند و تنها در اختیار صاحبان قدرت و پول، جریان خبر هدایت می‌شود. تکنولوژی ارتباطات و جریان اخبار شکل امپریالیسم را از کشورهای توسعه‌یافته بر کشورهای در حال توسعه نشان می‌دهد و عملاً یک قطب‌بندی مرکز ـ پیرامون ایجاد گردیده که در آن، رسانه‌ها، در پی حفظ منافع و مصالح مرکز بوده و جریان رسانه‌ای و تبلیغاتی خود را به‌گونه‌ای طراحی می‌کنند که هرآنچه بخواهند به‌راحتی در ذهن و فکر افکار عمومی حک کنند آن هم به نحوی که به این راحتی‌ها نتوان نسبت به اصلاح یا رفع آن اقدام کرد مگر اینکه مجدداً همین رسانه‌ها اراده کنند!
در همین راستا شبکه‌های تلویزیونی بین‌المللی و غول‌های رسانه‌ای غرب، طی یک برنامة هماهنگ و طراحی شده در دهة اخیر با ارائه تصویری خشن و منفی از اسلام، شکل ساده‌ای از جنگ فرهنگ‌ها را مبنای کار خود قرار داده‌اند و با برنامه‌های خود، ترس از اسلام را تشدید می‌کنند. مواجهه غیرعلمی با اسلام و تخریب جبهة دین و معنویت اسلامی ازجمله هدف‌ها و جهت‌گیری‌های عمدة این رسانه‌هاست.
پنج غول بزرگ رسانه‌ای ایالات متحده، نه تنها به ارزش‌های دموکراتیکی چون اطلاع‌رسانی آزاد، آزادی بیان، رویه انصاف و... که خود مدعی آن هستند، متعهد نبوده‌اند بلکه جریان بین‌المللی خبر را به شدت از غرائز سیاسی و مسائل اعتقادی و فکری صهیونیست‌ها، منافع کارتل‌های بزرگ تجاری و سود سرمایه‌داران بزرگ خود متأثر ساخته‌اند. در دهه هشتاد میلادی، مالکیت رسانه‌های ایالات‌متحده در اختیار حدود 50 شرکت رسانه‌ای بود که این تعداد هم‌اکنون با ادغام در یکدیگر در قالب 5 غول، به نحوی تخصصی‌تر و با تسلطی بیشتر ایفای نقش می‌کنند:
1. تایم وارنر: به‌عنوان بزرگترین این شرکت‌ها که حاصل ادغام سه شرکت بزرگ آمریکن آنلاین، تایم و برادران وارنر است. آمریکن آنلاین، بزرگترین ارائه‌کننده خدمات اینترنتی، تایم بزرگترین مجموعه مجلات ایالات متحده و وارنر از شرکت‌های غول‌پیکر تولید محصولات چندرسانه‌ای از قبیل موسیقی و فیلم سینمایی است. بنابراین این شرکت با یک ادغام افقی و عمودی در هر دو زمینه محتوای رسانه‌ای و کانال ارتباطی به تسلطی غیرقابل انکار رسیده است.
2. والت دیسنی: شرکت دیگری است که ابتدا با کار در حوزه نقاشی متحرک کودکان شروع کرده و هم‌اکنون در قلب هالیوود قرار دارد. از املاک این شرکت می‌توان به هشت استودیوی فیلم‌سازی در هالیوود، هفت انتشارات کتاب، 30 ایستگاه رادیویی، 11 کانال کابلی و 13 کانال تلویزیونی بین‌المللی و... اشاره کرد که همگی تنها بخشی از املاک این غول رسانه‌ای را تشکیل می‌دهند.
3. نیوزکوپ مورداک: شرکت دیگری است که به همت رهبر یهودی آن، روبرت مورداک توانسته است به رسانه‌ای قدرتمند، سودآور و با جایگاهی مستحکم تبدیل شود.
مورداک توانسته است به صورت منسجمی مجموعه رسانه‌های خود را اداره کند. به‌طوری که مجموع آنها یک شبکه به هم پیوسته را تشکیل می‌دهند که بخش‌های مختلف خود را تأیید و پشتیبانی می‌کنند.
4. وایاکام: چهارمین غول رسانه‌ای ایالات‌متحده است که پس از خرید شبکه cbs در سال 1999 از قدرت و اعتبار بیشتری برخوردار شد و اکنون در صنعت فیلم‌سازی و در ایجاد و رعایت استانداردهای خبری در آمریکا شهرت بالایی کسب کرده است.
5. برتلزمان: این کمپانی رسانه‌ای در حوزه نشر کتاب فرمانروایی می‌کند. مالک برتلزمان، رینهارد موهن پیرمرد 86 ساله آلمانی است.
علاوه بر این 5 غول رسانه‌ای آمریکایی و سایر شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی کابلی در اروپا و آمریکا، تعداد قابل توجهی از شبکه‌های معروف تلویزیونی و خبری بین‌المللی (با گستره جهانی) در حال حاضر به فعالیت مشغولند که در کنار تفاوت‌های موضعی و ظاهری در قبال حوادث و رویدادهای مهمی که به منافع حیاتی و امپریالیستی و همچنین مصالح نظام سرمایه‌داری غرب گره بخورد، به نحوی هماهنگ و هدفدار جریان‌سازی می‌کنند و با شانتاژ رسانه‌ای یا سانسور هماهنگ و سکوت خبری، میدان‌داری اصلی جریان خبر را به عهده می‌گیرند. برخی از معروف‌ترین جریان‌سازترین این شبکه‌ها و آژانس‌های خبری عبارتند از:
1. بی‌بی‌سی: بنگاه سخن‌پراکنی بریتانیا که از سال 1922 با برنامه‌های رادیویی آغاز به کار کرد و اکنون به صورت یک شرکت دولتی نیمه خودمختار و البته به‌عنوان بزرگترین بنگاه سخن‌پراکنی دنیا و به‌صورت 24 ساعته با بودجه سالانه بالغ بر 8 میلیارد دلار فعالیت می‌کند. (
2. سی‌ان‌ان: شبکه تلویزیونی ـ خبری انگلیسی زبان آمریکایی که در سال 1980 توسط تدترنر تأسیس شد و در حال حاضر متعلق به کمپانی تایم وارنر است. سی‌ان‌ان، نخستین شبکه‌ای بود که پوشش 24ساعت خبر را فراهم آورد و بعد از بی‌بی‌سی، بزرگترین شبکه خبری بین‌المللی است و نزدیک به 5/1 میلیارد نفر در سراسر جهان مخاطب دارد. سی‌ان‌ان در 212 کشور جهان قابل دریافت است و در وقایع مهمی چون جنگ اول خلیج فارس، حوادث یازده سپتامبر و... نقش قابل توجهی در تولید و انتشار اخبار و مصاحبه‌ها ایفا کرده و با دفاتر خبری خود در اقصی نقاط جهان در رویدادهای داخلی و سیاسی کشورهایی که به نوعی با سیاست‌های ایالات‌متحده مخالف بوده‌اند، دخالت‌های بعضاً مؤثری داشته است؛ مورد اخیر درخصوص قضایای زیمبابوه و دامن زدن به اختلافات داخلی در این کشور با هدف ساقط کردن موگابه از قدرت.
3. فاکس‌نیوز: شبکه خبری کابلی و ماهواره‌ای آمریکایی که در سال 1996 توسط روبرت مورداک یهودی راه‌اندازی شد. فاکس نیوز متعلق به نومحافظه‌کاران طرفدار اسرائیل است و با شعار «ما گزارش می‌کنیم، شما انتخاب می‌کنید» جریان سیاسی و خبری کاملاً جهت‌داری را علیه جهان اسلام، جمهوری اسلامی و حزب‌الله لبنان و... هدایت می‌کند.
4. آسوشیتدپرس (AP): یک آژانس خبری آمریکایی است که همراه با روزنامه‌ها، کانال‌های رادیویی و تلویزیونی خود به‌عنوان خبرگزاری فراگیر بین‌المللی شهرت دارد. آسوشیتدپرس در سال 1846 در نیویورک تأسیس شد و در صنعت تولید خبر به مثابه یک شرکت عظیم سرمایه‌ای به فعالیت پرداخت در سراسر جهان خبرنگار دارد و منبع بسیار معتبری در میان شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی و خبرگزاری‌های مختلف به شمار می‌آید. درآمد این آژانس خبری در سال 2005 از راه فروش خبر و گزارش و تصویر 650 میلیون دلار بالغ می‌شد. در حال حاضر 1700 روزنامه و 5000 شبکه تلویزیونی، از اخبار و تصاویر این آژانس خبری به‌طور مستقیم استفاده می‌کنند.
5. یونایتدپرس (UPI) : آژانس خبری بین‌المللی که دفتر مرکزی آن در ایالات متحده واقع بوده و از سال 1907 میلادی فعالیت خود را در تولید و گزارش اخبار آغاز نموده است. پس از فروش آژانس خبری در سال 2000 توسط خانواده اسکریپس، یک شرکت رسانه‌ای متعلق به کلیسا آن را در اختیار دارد. یونایتدپرس علاوه بر سایر زمینه‌های خبری، به حوزه‌هایی چون انرژی، تروریسم و صنعت اهمیت ویژه‌ای قایل است و در جهت‌دهی اخبار رویدادهای این حوزه‌ها نقش ممتازی ایفا می‌کند.
6. رویترز: خبرگزاری انگلیسی رویترز که در ابتدا اطلاعات تجاری بازار را در اختیار بازرگانان قرار می‌داد اکنون به یکی از منابع خبری بین‌المللی تبدیل شده و در سراسر جهان فعال است. این مؤسسه در سال 1851 میلادی در لندن تأسیس شد. مالک آن در حال حاضر شرکت تامسون رویترز است که سهامداران اصلی آن چند تاجر بزرگ یهودی هستند و به واسطه نقش تأثیرگذار این خبرگزاری در بازارهای بزرگ سهام در دنیا، توانسته‌اند رقیبان تجاری خود در آسیا و آمریکا را به‌ویژه در جریان بحران مالی اخیر به چالش بکشند. خبرگزاری رویترز در رویدادهای مهم سیاسی نظیر وقوع انقلاب اسلامی در ایران، جنگ اول خلیج فارس، فروپاشی اتحاد شوروی و... با برپاسازی جریان یکسویه اطلاعات و اخبار، عملیات روانی گسترده‌ای را در راستای حفظ منافع جهان غرب به راه انداخت.
7. یورونیوز: شبکه خبری 24 ساعته اروپایی که در سال 1993 راه‌اندازی شد و اکنون زیر نظر کمیسیون ارتباطات اتحادیه اروپا فعالیت می‌کند. یورونیوز پربیننده‌ترین شبکه خبری قاره اروپاست که برای بیش از 170 میلیون خانواده اروپایی قابل دسترسی است و به دو زبان فرانسوی و انگلیسی برنامه پخش می‌کند. یورونیوز قابل دریافت در سراسر دنیاست (بیش از 135 کشور). سبک خاصی در اطلاع‌رسانی دارد. در پخش اخبار سیاسی بعضاً با نمایش تصاویر گزینش شده، و بدون وجود نریشن یا مجری، بیننده و مخاطب را تحت تأثیر قرار می‌دهد. یورونیوز یکی از رسانه‌های پیشتاز در ارائه چهرة خشن از اسلام بوده است.
8. اسکای‌نیوز: تلویزیون 24 ساعته خبری است که از لندن پخش می‌شود و در سال 1988 تأسیس شد و اخبار سیاسی بین‌المللی را منطبق با سیاست‌های اقتصادی و سیاسی دولت بریتانیا منتشر می‌سازد. اسکای نیوز در حال حاضر تماماً متعلق به روبرت مورداک، غول مرد رسانه‌ای یهودی است. اسکای‌نیوز، علاوه بر شبکه تلویزیونی با پخش برنامه‌های رادیویی و انتشار بولتن‌های خبری به فعالیت مشغول است.
9. سی‌بی‌اس: شبکه سی‌بی‌اس (CBS) از بزرگترین شبکه‌های رادیو تلویزیونی آمریکاست که در سال 1927 توسط آرتور جودسن یک یهودی مهاجر به آمریکا تأسیس شد. از سال 1999 سی‌بی‌اس به مالکیت غول رسانه‌ای و ایاکام درآمده است.
10. زد.دی.اف (ZDF) : شبکه عمومی و خبری بین‌المللی آلمانی که از سال 1963 فعالیت خود را آغاز کرده است و در زمرة پربیننده‌ترین شبکه‌های عمومی اروپاست که در سراسر دنیا هم قابل دریافت است.
11. بی.اف.ام (BFM) : شبکه خبری 24 ساعته فرانسوی ـ سوئیسی است که از نوامبر 2005 میلادی آغاز به کار کرده است.
12. فرانس 24: کانال تلویزیونی و خبری بین‌المللی متعلق به فرانسه است که کار خود را از دسامبر 2006 آغاز نموده و در حال حاضر به دو زبان فرانسه و انگلیسی و نیز عربی برنامه پخش می‌کند. این شبکه و سهامداران در زمرة طرفداران حزب متبوع نیکولاساکوزی رئیس‌جمهور فرانسه هستند و طی دو سال فعالیت خود از ابتدای تأسیس، نقش بسزایی در دامن زدن به موج اسلام‌هراسی در افکار عمومی اروپا ایفا کرده است. در قضیه چاپ کاریکاتورهای موهن دانمارکی و انتشار آن در مطبوعات دیگر و نیز ساخت فیلم فتنه، فرانس 24 پوشش کامل و مغرضانه‌ای را از این رویدادها در دستور کار خود قرار دارد.
13. وی.اُ.ای (VOA) صدای آمریکا: رادیوی ملی آمریکا که برای شنوندگان خارج از آمریکا برنامه پخش می‌کند و قدیمی‌ترین رادیوی ایالات متحده است. شعار VOA: «وظیفه ما تنها اطلاع‌رسانی است» صدای آمریکا از سال 1960، بخش فارسی خود را فعال نمود و از سال 1996، برنامه تلویزیونی هم برای فارسی‌زبانان پخش می‌کند. در حال حاضر 44 پخش‌کنندة رادیویی به زبان‌های مختلف و 24 پخش‌کنندة تلویزیونی توسط این شبکه رادیو ـ تلویزیونی هدایت می‌شود. جهت‌گیری اصلی VOA، ترویج اصول و شعارهای نظام لیبرالی دموکراسی آمریکا در کشورهای جهان است.
14. دویچه وله (DW): به زبان آلمانی یعنی «موج آلمان» که یک شبکه رادیو ـ تلویزیونی بین‌المللی آلمانی زبان است و از سال 1953 فعالیت خود را در حوزة خبررسانی و تبلیغات تجاری آغاز کرده است. بخش رادیوی این شبکه به 29 زبان برنامه پخش می‌کند. پس از اتحاد دو آلمان (1989)، در اختیار کلیسای ارتدوکس و منافع اقتصادی نظام لیبرالی قرار گرفته است. دویچه وله دارای کارنامة سیاسی در شایعه‌پراکنی و انتشار اخبار بی‌پایه و اساس در قبال حوادث گوناگون بوده و از این مجرا توانسته اهداف تخریبی و تبلیغاتی خود را پیش ببرد.
15. سی‌بی‌سی: شبکه تلویزیونی انگلیسی‌زبان کانادایی است که در سپتامبر 1953 فعالیت حرفه‌ای خود را آغاز کرد. این شبکه برنامه‌های خبری و سرگرمی خود را 24 ساعته پخش می‌کند. این شبکه تلویزیونی دولتی، در اختیار مقامات کانادایی است و مواضع خصمانه‌ای علیه فرهنگ اسلامی و حتی مسلمانان مقیم اروپا و کانادا به‌عنوان حاملان خشونت و ترور اتخاذ می‌کند.
16. آر.تی.پی (R.T.P): شبکه رادیو تلویزیونی کشور پرتغال که از سال 1935 فعالیت خود را آغاز کرده و برنامه‌های خبری، ورزشی، تفریحی و تبلیغاتی خود را از طریق ماهواره در سراسر جهان پخش می‌کند. این شبکه در اختیار کلیسای کاتولیک و دیدگاه‌های مذهبی و سیاسی آن است.
در کنار این شبکه‌های مهم رادیو تلویزیونی، باید مطبوعات و مجلات خبری و سیاسی بین‌المللی را نیز در نظر گرفت که هر کدام با سوابقی طولانی در عرصة کار حرفه‌ای و ژورنالیستی، بخش عمده‌ای از جریان اطلاع‌رسانی را قبضه کرده‌اند. روزنامه‌هایی چون نیویورک‌تایمز و مجلات تایمز با سوابقی بیش از 100 سال یا 200 سال فعالیت، به منابع خبری مهمی در جهان مبدل شده‌اند که می‌توانند در هر حوزه به خبرسازی و سوژه‌آفرینی بپردازند و مفاهیم جدیدی را وارد ادبیات سیاسی بین‌المللی نمایند و متأسفانه در جهان اسلام یا چنین ظرفیتی ایجاد نشده که بخواهد با این جریان انحصاری مقابله کند یا اگر هم رسانه‌هایی چون الجزیره یا العربیه یا... فعالیت می‌کنند، عملاً با اشتباهات خود، آب در آسیاب دشمن می‌ریزند. حتی به اختلافات فرقه‌ای و مذهبی در میان امت اسلامی دامن می‌زنند. علاوه بر اینها، با فعالیت شرکت‌های بزرگ سینمایی از قبیل هالیوود، جنگ خبری و رسانه‌ای شکل و قالب هنری پیدا کرده و جنگ‌طلبی فرهنگی و رسانه‌ای غرب با مسلمانان ابعاد پیچیده‌تر و البته اثرگذارتری به خود می‌گیرد.
امکانات رسانه‌ای جهان اسلام:
با وجود شبکه‌های متعدد تلویزیونی و آژانس‌های اطلاع‌رسانی در کشورهای مختلف در گوشه و کنار جهان اسلام ازجمله در کشورهای عربی حوزة خلیج فارس، کشورهای مسلمان آفریقا، ترکیه، جنوب شرق آسیا و.. این رسانه‌ها از توان مقابله و رویارویی با عملیات روانی و تبلیغاتی غرب برخوردار نیستند.
شبکه‌هایی چون الجزیره، العربیه، دوبی‌تی‌وی، ترک کانال، اولدوزتی‌وی و ... با اینکه چندین سال از عمر خود را سپری کرده‌اند، اثرگذاری چندانی در افکار عمومی جهان اسلام ندارند. شبکه‌های جدیدالتأسیس چون العالم، الکوثر، المنار و Press TV نیز بایستی راهی طولانی در حرفه‌ای شدن و کسب اقتدار و شهرت رسانه‌ای طی کنند. البته با تقویت این شبکه‌ها و سرمایه‌گذاری دولت‌های اسلامی بر روی آنها، می‌توان به عمق‌بخشی فعالیت خبری و رسانه‌ای این شبکه‌ها کمک کرد و امکانات رسانه‌ای جهان اسلامی را به وضعیت بهتری ارتقاء داد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر